تسمه تایم (Timing Belt) یکی از قطعات مهم در موتورهای احتراق داخلی است که وظیفه همزمان‌سازی حرکت چرخشی میل‌لنگ و میل‌سوپاپ‌ها را برعهده دارد. این همزمان‌سازی ضروری است تا سوپاپ‌ها به درستی باز و بسته شوند و پیستون‌ها با آنها برخورد نکنند. تسمه معمولاً از مواد مقاوم به حرارت و سایش ساخته شده است و دندانه‌هایی دارد که به چرخ‌دنده‌های مخصوصی در موتور متصل می‌شوند.
تسمه تایم چیست؟
یک قطعه کاربردی در موتورهای داخل سوختی خودروها است که وظیفه انتقال حرکت و همگام‌سازی حرکات قطعات داخل موتور را بر عهده دارد. این تسمه عموماً از جنس پلیمری یا لاستیکی است و به منظور اتصال و همگام‌سازی میان ورودی‌های مختلف موتور مانند شافت نخستین، شافت کرنک، و نیز اجزایی همچون پمپ‌های آب و روغن، ژنراتورها، و کمپرسورها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وظایف تسمه تایم
در موتورهای داخل سوختی خودروها وظایف مهمی را بر عهده دارد:
1. همگام‌سازی حرکات: مسئول برقراری هم‌زمانی و همگام‌سازی حرکات قطعات مختلف موتور است. این شامل همگام‌سازی شافت کرنک (شافت اصلی) با شافت کام‌شافت‌ها (شافت‌های سر کلنگی) و ورودی‌های دیگر موتور مانند پمپ‌های آب و روغن، ژنراتورها و کمپرسورها می‌شود.
2. انتقال حرکت: وظیفه انتقال حرکت از شافت کرنک به شافت‌های کام‌شافت‌ها را دارد، که این حرکت به تنظیم و هماهنگی چرخه سوخت و تخلیه و عملکرد صحیح موتور کمک می‌کند.
3. پیشگیری از اختلالات: استفاده از تسمه تایمینگ منجر به کاهش اهتزاز و لرزش در موتور می‌شود که این امر می‌تواند به پیشگیری از خرابی‌های ناشی از تغییرات و انحرافات حاصل از ناهم‌گامی در حرکات موتور کمک کند.
به طور کلی، تسمه تایمینگ یک قسمت بسیار حیاتی در سیستم موتور خودرو است که به بهره‌وری و عملکرد صحیح موتور کمک می‌کند و از اهمیت بالایی برخوردار است.
زمان تعویض تسمه تایم
زمان تعویض بستگی به نوع خودرو، تولید کننده، مدل و سیاست‌های سرویس دهی مختلف دارد. اما به طور کلی، زمان تعویض تسمه بر اساس کیلومتراژ یا زمان مشخص شده توسط سازنده خودرو تعیین می‌شود. معمولاً محدوده‌های زمانی یا کیلومتراژ تعویض تسمه تایم به شرح زیر است:
1. خودروهای جدید: برخی خودروهای جدید دارای تسمه‌های تایم که نیاز به تعویض کمتری دارند (مثلاً هر 100,000 کیلومتر یا 5-7 سال یکبار) هستند.
2. خودروهای قدیمی‌تر: در خودروهای قدیمی‌تر، تسمه‌های تایم ممکن است نیاز به تعویض هر 60,000 تا 80,000 کیلومتر یا هر 4-6 سال یکبار داشته باشند.
3. خودروهای اسپرت: خودروهای اسپرت و عملکرد بالا معمولاً نیاز به تعویض تسمه در فواصل زمانی کوتاه‌تر (مثلاً هر 50,000 تا 70,000 کیلومتر یا 3-5 سال) دارند.
4. سیاست‌های سرویس خودرو: هر تولید کننده خودرو ممکن است سیاست‌های متفاوتی در خصوص تعویض تسمه تایم داشته باشد.
بنابراین، بهتر است به دفترچه راهنمای صاحب خودرو یا به توصیه‌های تولید کننده مراجعه کرد تا زمان مناسب تعویض تسمه را برای خودرو خود مشخص کنید. در هر صورت، تعویض تسمه به موقع و درست از مهم‌ترین عوامل حفظ عمر و عملکرد بهینه موتور خودرو است، بنابراین توصیه می‌شود که دقیقاً به زمان تعویض توصیه شده توسط سازنده خودرو پایبند باشید.
انواع تسمه تایم
تسمه‌های تایم در اصل از جنس‌ها، ساختارها و اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند، که هر کدام برای شرایط خاص و موتورهای مختلف بهینه شده‌اند. در ادامه انواع اصلی تسمه‌های تایم را توضیح می‌دهم:
1. تسمه‌های تایم لاستیکی (Rubber Timing Belt): – ساختار: این تسمه‌ها از لایه‌های مختلف لاستیکی تشکیل شده‌اند که با الیاف قوی مانند پلی استر یا ژنابن تقویت شده‌اند. – استفاده: برای موتورهای خودروهای سواری و تجاری که نیاز به تسمه‌های کم‌صدا و با عمر طولانی دارند، استفاده می‌شود. – ویژگی‌ها: عمر طولانی، عملکرد بی‌صدا و همگام‌سازی دقیق حرکات موتور را فراهم می‌کند.
2. تسمه‌های تایم فلزی (Metal Timing Belt): – ساختار: این تسمه‌ها از لایه‌هایی از فولاد و فولاد ضد زنگ تشکیل شده‌اند، که به طور کلی از تسمه های تایم لاستیکی مقاومت بالاتری دارند.
تفاوت تسمه تایم و زنجیر تایم
زنجیر تایم و تسمه تایمینگ هر دو بخش‌هایی از سیستم انتقال قدرت در موتور خودرو هستند، اما دارای تفاوت‌های مهمی هستند:
1. تسمه تایم (Timing Belt):
ساختار: این تسمه معمولاً از یک مواد کامپوزیتی مانند پلی‌وینیل کلراید (PVC) تقویت شده با فیبر گلاس یا نایلون ساخته شده است.
عملکرد: استفاده از تسمه تایم برای هماهنگی حرکت سازه‌های داخلی موتور (مانند سوپاپ‌ها و بالاترین) با موتور استفاده می‌شود. تسمه عموماً باید در بازه‌های زمانی خاص (معمولاً هر 60,000 تا 100,000 کیلومتر) تعویض شود.
2. زنجیر تایم (Timing Chain):
ساختار: این زنجیرها از فلزات مانند فولاد ضد زنگ یا آلیاژهای دیگر ساخته می‌شوند و به طور معمول دارای سرامیک یا پدال‌های طبقه‌بندی شده هستند.
عملکرد: زنجیرهای تایم به عنوان یک جایگزین دائمی‌تر برای تسمه تایم عمل می‌کنند. آنها به طور معمول نیاز به تعویض ندارند و ممکن است طول عمر موتور را داشته باشند، اما برخی موارد ممکن است نیاز به تنظیم داشته باشند.
نکته‌ی مهم: انتخاب بین تسمه تایمینگ و زنجیر تایم بستگی به طراحی موتور، نوع خودرو و نیازهای سازنده دارد. زنجیرهای تایم معمولاً در خودروهایی با قدرت بیشتر و یا موتورهای بزرگتر استفاده می‌شوند، در حالی که تسمه در خودروهای معمولی‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مراحل تعویض تسمه تایم
برای تعویض تسمه تایمینگ در خودرو، مراحل زیر را می‌توان دنبال کرد:
۱. آماده‌سازی: قبل از هر چیز، خودرو را خاموش کنید و دستکاری در موتور را با دقت انجام دهید. – اطمینان حاصل کنید که خودرو در حالت پارک یا نوترال قرار دارد و دسترسی آسان به موتور را داشته باشید.
۲. گشودن قسمت‌های مورد نیاز: برای دسترسی به تسمه، ممکن است نیاز به گشودن برخی قطعات مانند کلاچ یا پوشش‌های موتور داشته باشید. از دفترچه راهنمای خودرو استفاده کنید تا بدانید کدام قسمت‌ها باید گشوده شوند.
۳. بررسی و آزمایش تسمه قبل از تعویض: پیش از برداشتن تسمه قدیمی، از وضعیت آن اطمینان حاصل کنید. اگر تسمه ساییده یا پاره شده است، حتماً باید آن را تعویض کنید.
۴. تعویض تسمه: تسمه جدید را با دقت وارد موتور کنید، مطابق با راهنمایی‌های تعمیر کننده یا دستورالعمل تولیدکننده. – اطمینان حاصل کنید که تسمه به درستی در نوارها و رول‌های خود می‌نشیند و همچنین در راستای صحیح قرار دارد.
۵. بستن قسمت‌های گشوده: بعد از تعویض تسمه، قطعات گشوده شده را دوباره بسته و محکم کنید. – اطمینان حاصل کنید که همه قطعات به درستی قرار گرفته‌اند و هیچ قسمتی در مسیر تسمه تعویض شده باقی نمانده است.
۶. آزمایش و تست: پس از تعویض تسمه، موتور را راه‌اندازی کرده و عملکرد آن را بررسی کنید. مطمئن شوید که تسمه به درستی کار می‌کند و هیچ نویز یا مشکلی وجود ندارد.
۷. تنظیمات و نتایج نهایی: هر گونه تنظیمات لازم را انجام دهید که ممکن است برای تسمه جدید لازم باشد.
نهایتاً، اطمینان حاصل کنید که تسمه جدید به درستی نصب و عملیات موتور را بهبود داده است. با رعایت این مراحل، می‌توانید تسمه تایمینگ خودرو را به درستی تعویض کنید و از عملکرد بهینهٔ خودرو لذت ببرید.
علائم خرابی تسمه تایم
خرابی این قطعه می‌تواند مشکلات جدی در عملکرد موتور خودرو ایجاد کند. برخی از علائم خرابی تسمه‌های تایم عبارتند از:
1. صدای غیرعادی از موتور: صدای کلیک یا تق تق از موتور می‌تواند نشان‌دهنده سایش یا کشیدگی تسمه تایمینگ باشد.
2. مشکل در روشن شدن موتور: اگر تسمه شکسته یا جابجا شده باشد، موتور ممکن است روشن نشود یا به سختی روشن شود.
3. لرزش موتور: خرابی تسمه می‌تواند باعث ایجاد لرزش غیرعادی در موتور شود.
4. افت قدرت موتور: کاهش قدرت و عملکرد موتور می‌تواند نشانه‌ای از خرابی تسمه باشد.
5. مشکل در عملکرد سیستم جرقه‌زنی: خرابی تسمه می‌تواند باعث عدم تطابق در زمان‌بندی جرقه‌زنی و مشکلات در عملکرد سیستم شود.
6. خاموش شدن ناگهانی موتور: خرابی تسمه ممکن است باعث خاموش شدن ناگهانی و بدون اخطار موتور شود.
اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، توصیه می‌شود که خودرو را به مکانیک ببرید تا تسمه را بررسی و در صورت لزوم تعویض کند.
زمان تعویض تسمه تایم در خودروهای مختلف
- زمان تعویض تسمه تایم پژو 405 : 60000 کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم ال 90 : 90 هر 40 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم سمند ef7 : هر 60 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم تیبا : هر 60 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم ریو : هر 65 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم پراید : بین 90 تا 100 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم 206 : هر 60 تا 70 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم ساینا : هر 60 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم کوییک : هر 50 تا 60 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم زانتیا : هر 65 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم مزدا323 : هر 70 هزار کیلومتر
- زمان تعویض تسمه تایم مگان : هر 60 هزار کیلومتر
قیمت تسمه تایم اصلی
برای خرید تسمه تایمینگ و دیگر قطعات مورد نیاز کیا و هیوندای می‌توانید با جست وجو در اینترنت و پیدا کردن سایت یدکینو لوازم را خریداری فرمایید. سایت یدکینو تمامی لوازم یدکی‌های کیا و هیوندای اصلی و اورجینال را با امکان ارسال به سراسر کشور ایران ارائه می‌دهد.
جمع بندی
تسمه تایم یکی از قطعات مهم در خودرو بوده و تعویض به موقع آن الزامی است. زمان تعویض تسمه برای خودروهای مختلف متفاوت است و باید حتما به نکات و علائم آن توجه فرمایید.
یک دیدگاه بفرستید
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *